คิดจะพัก-สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมการแพทย์ รณรงค์สร้างจิตสำนึก และความตระหนักในการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล เพื่อลดอัตราการใช้ยาปฏิชีวนะ โดยส่งเสริมการสื่อสารการใช้ยาปฏิชีวนะเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและสมเหตุสมผล
นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์อธิบดี กรมการแพทย์ เปิดเผยว่า ในระยะ 10 ปีที่ผ่านมา ประเทศไทยมีแนวโน้มการใช้ยาปฏิชีวนะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในปี 2552 พบการผลิตและนำเข้าของยาปฏิชีวนะเป็นอันดับ 1 ของประเทศ ได้แก่ ยารักษาโรคหัวใจและหลอดเลือด ยาระบบประสาท ยารักษาโรคมะเร็ง สาเหตุสำคัญเกิดจากบุคลากรทางการแพทย์ เภสัชกร ที่ใช้ยาไม่เหมาะสม และจากภาคประชาชนเอง ซึ่งมีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะที่ผิด จึงทำให้เกิดพฤติกรรมการใช้ยาที่ไม่ถูกต้อง เช่น การซื้อยาใช้เอง การร้องขอยาจากแพทย์ การใช้ยาผิดข้อบ่งใช้ ท้ายที่สุดส่งผลให้เกิดวิกฤติปัญหาเชื้อดื้อยา ซึ่งทวีคูณความรุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะในเด็กที่เกิดมาต้องสัมผัสหรือได้รับยาปฏิชีวนะจากการกินนมแม่ ตั้งแต่แรกเกิด ทั้งนี้ผลกระทบที่เกิดจากการใช้ยาไม่ได้เกิดขึ้นกับผู้ที่ได้รับหรือผู้ป่วยเพียงอย่างเดียว แต่ส่งผลวงกว้างไปถึงระดับชุมชน สังคม สิ่งแวดล้อม ในระดับประเทศและระดับโลก ปัจจุบันมีข้อมูลจากการวิจัยหลายชิ้นที่พบว่า เด็กที่ได้รับยาปฏิชีวนะในช่วงแรกของชีวิต มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดภูมิแพ้ หอบหืด โรคอ้วน เนื่องจากจากยาปฏิชีวนะจะไปปรับเปลี่ยนแบบแผนหรือระบบนิเวศวิทยาของเชื้อแบคทีเรียในร่างกาย ส่งผลให้เกิดการดื้อยา ซึ่งทำให้เป็นอันตรายร้ายแรงถึงชีวิต
นายแพทย์สมเกียรติ ลลิตวงศา ผู้อำนวยการสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมการแพทย์ เปิดเผยว่าจากความสำคัญของปัญหาดังกล่าวและตระหนักถึงการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล จึงได้ร่วมกับแผนงานพัฒนากลไกเฝ้าระวังระบบยา สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ และสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ “ร่วมรณรงค์การใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุสมผลในเด็ก : Antibiotics Smart Use in Children (ASU Kids)เพื่อให้การใช้ยาปฏิชีวนะเป็นไปอย่างสมเหตุสมผล ซึ่งบุคลากรทางการแพทย์ เช่น แพทย์ เภสัชกร รวมทั้งประชาชนจำเป็นที่จะต้องมีความรู้ความเข้าใจเรื่องการใช้ยาปฏิชีวนะ เพื่อตระหนักถึงอันตราย และใช้ยาปฏิชีวนะอย่างถูกต้องและเหมาะสม โดยเฉพาะกลุ่มเด็กที่พ่อแม่มักให้ยาปฏิชีวนะแก่ลูกโดยไม่จำเป็น
สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินีได้ทุนสนับสนุนจากกรมการแพทย์ จึงได้จัดโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ ” ศิลปะการสื่อสาร เพื่อการใช้ยาอย่างสมเหตุผล” สำหรับ แพทย์ เภสัชกร พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์ ทั่วประเทศ ทั้งภาครัฐ และเอกชน วิทยากรโดย รศ.นพ.ชิษณุ พันธุ์เจริญ รศ.นพ.ชัชวาลย์ศิลปกิจ และ รศ.ดร.พญ.วารุณี พรรณพานิช วานเดอพิทท์ เพื่อพัฒนาศักยภาพของบุคลากรทางการแพทย์ และให้คำแนะนำและปรับพฤติกรรมสุขภาพของเพื่อนร่วมวิชาชีพ และผู้มารับบริการ ในด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล เพื่อส่งเสริมการสื่อสารที่เอื้อต่อการมีสัมพันธภาพที่ดีระหว่างกันได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืนสู่ระบบบริการสาธารณสุขของไทยที่ได้มาตรฐานและเป็นที่ไว้วางใจของสังคม
