น่าน เมืองโบราณที่สร้างมานานหลายร้อยปี มีเรื่องเล่าขานเรื่อยมา (ประวัติชวนค้นหา) มีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจมากมาย ด้วยเพราะชุมชนร่วมใจสร้างความเข้มแข็งในการจัดการการท่องเที่ยว ส่งเสริมภาพลักษณ์การท่องท่องเที่ยวตอกย้ำความเป็นเมืองโบราน “น่าน เมืองเก่าที่มีชีวิต” ภายใต้แนวคิด “วิถีชีวิต กินได้” นำเสนอกิจกรรมการท่องเที่ยวทางประเพณี วัฒนธรรม ที่มีอัตลักษณ์เป็นจุดแข็ง ดึงดูดผู้คนและนักท่องเที่ยวให้ไปเยี่ยมเยือนอย่างไม่ขาดสาย เกิดรายได้ในชุมชน เกิดการพัฒนาสถานที่เที่ยว ให้สวยงาม ดูมีชีวิต
พันเอก ดร. นาฬิกอติภัค แสงสนิท ผู้อำนวยการ องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. เผยผลสำเร็จการพัฒนาเมืองน่าน 5 ปี 73 โครงการ ฟื้นวิถีชีวิต วัฒนธรรม สร้างกิจกรรมและเส้นทางการท่องเที่ยว โดยใช้เกณฑ์การท่องเที่ยวโดยชุมชนของประเทศไทย หรือ CBT Thailand เป็นเครื่องมือหลักในการพัฒนา ซึ่งได้ผลใน 3 ด้าน คือ
ด้านสิ่งแวดล้อม
เกิดการพัฒนาทรัพยากรการท่องเที่ยว เพิ่มแหล่งเรียนรู้ทางศิลปวัฒนธรรมล้านนาตะวันออกที่มีมาตรฐาน เช่น วัด อาคารบ้านเรือน พัฒนาทรัพยากรบุคคลในรูปแบบนักสื่อความหมาย พัฒนาแหล่งท่องเที่ยวให้สวยงามสะอาด เป็นระเบียบ เกิดแหล่งท่องเที่ยวใหม่ๆ เช่น หนองน้ำครก ส่งเสริมผู้ประกอบการจัดระเบียบที่พักให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Green Hotel)
ด้านเศรษฐกิจ
ผลจากการพัฒนาช่วยเพิ่มขีดความสามารถเกิดแหล่งท่องเที่ยวและกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ต่อยอดจากวิถีชีวิตและวัฒนธรรมท้องถิ่น เช่น กิจกรรมทำตุงก้าคิงบ้านพระเกิด กิจกรรมปักผ้าหน้าหมอนโฮงเจ้าฟองคำ กิจกรรมทำโคมมะเต้าบ้านม่วงตึ๊ด กิจกรรมสานตาแหล๋วบ้านตาม และกิจกรรมการทอผ้าตาโก้งบ้านนาซาว จัดตั้งกลุ่มและจัดทำแผนพัฒนาวิสาหกิจชุมชนเพื่อการท่องเที่ยว ได้แก่ กลุ่มสามล้อถีบเพื่อการท่องเที่ยวเมืองน่าน กลุ่มผลิตภัณฑ์คุ้มเจ้าบ้านไผ่เหลือง กลุ่มจักสานบ้านต้าม กลุ่มที่พักแบบสัมผัสวัฒนธรม (Home Stay)
ตอกย้ำ “วิถีชีวิต กินได้” นำเสนอกิจกรรมการท่องเที่ยวทางประเพณี วัฒนธรรม ที่มีอัตลักษณ์เป็นจุดแข็งในการทำการตลาด และได้พัฒนาตราสัญลักษณ์ “น่าน เน้อเจ้า” พร้อมร่วมดำเนินงานกับภาคีเครือข่าย จัดกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยว เช่น งานเทศกาลศิลปะน่าน การจัดทำเส้นทางท่องเที่ยวโดยจักรยาน
ด้านสังคม
ได้พัฒนาการมีส่วนร่วมชุมชนท้องถิ่นในเรื่องการจัดการการท่องเที่ยวตามนโยบาย ร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมปฏิบัติ ร่วมรับผิดชอบ และร่วมรับผลประโยชน์ เปิดโอกาสชุมชนให้ได้นำเสนอแนวความคิดและร่วมจัดกิจกรรมสืบสานศิลปวัฒนธรรม เช่น งานของดีบ่อสวก งานวันเมืองเก่าน่าน งานวันอนุรักษ์มรดกไทย การพัฒนาสร้างจิตสำนึกด้านการท่องเที่ยวให้แก่นักท่องเที่ยวและชุมชนท้องถิ่น
กล่าวทิ้งท้ายว่า จากผู้อำนวยการ อพท. ว่า… นับจากนี้ไป อพท. จะใช้กลไกการทำงาน CBT Thailand เป็นเครื่องมือการพัฒนา “การท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืน” ให้กับชุมชนในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวอารยธรรมล้านนา ในรูปแบบการทำงานผ่านภาคีเครือข่ายทั้งหน่วยงานภาครัฐ และภาคเอกชน ในพื้นที่นั้นๆ และมีตัวแทนจากชมรมเครือข่ายส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนในพื้นที่พิเศษ (ชคพ.) ซึ่งเป็นการรวมตัวของผู้นำชุมชนจากชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชน ที่ อพท. พัฒนาขึ้นมา เข้าร่วมในการถ่ายทอดความรู้ให้แก่ชุมชนต่างๆ
ต่อจากนี้ เราคงได้เห็นเมืองน่านที่ไม่ใช่เป็นแค่เมืองโบราณอีกต่อไป … หากมีโอกาสลองแวะไปแอ่วเมืองน่านดูสักครั้ง !
แผ่นที่สถานที่ท่องเที่ยวในจังหวัดน่าน (จากกูเกิล)
