ถ้ำพระยานคร หนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวในตำบลสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นถ้ำขนาดใหญ่ที่มีตำนานเล่าขานกันมานานตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1 และมีความสำคัญในสมัยรัชกาลที่ 5 รัชกาลที่ 7 และรัชกาลที่ 9 ความงดงามของถ้ำพระยานครที่เกิดจากธรรมชาติสรรสร้าง หากได้ไปเยี่ยมเยือนสักครั้งแม้จะต้องขึ้นบันไดสูงชัน(สลับพื้นราบ)ขึ้นสู่ยอดเขารวม 430 เมตร ก็ไม่ทำให้ผิดหวัง การเดินทางจากกรุงเทพฯ ใช้เวลาไม่นาน แต่ถ้าเริ่มต้นจากหัวหินด้วยแล้ว ใกล้นิดเดียว
เรื่องเล่าขาน ตานานชวนค้นหา
ตามตำนานเล่าว่า ในสมัยรัชกาลที่ 1 เจ้าพระยานคร ผู้ครองเมืองนครศรีธรรมราช ได้แล่นเรือผ่านมาทางเขาสามร้อยยอด และเจอพายุใหญ่ จนไม่สามารถเดินทางต่อไปได้ จึงได้จอดเรือหลบพายุที่ชายหาดแห่งนี้หลายวัน และได้สร้างบ่อน้ำดื่มขึ้นมาเพื่อใช้ดื่มในระหว่างที่ติดพายุ บ่อแห่งนี้มีชื่อว่า “บ่อพระยานคร” ส่วนที่มาของชื่อ “ถ้ำพระยานคร” นั้นก็เพราะเจ้าพระยานครเป็นผู้ค้นพบ
ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 5ได้เสด็จประพาสถ้ำพระยานครแห่งนี้เมื่อปี พ.ศ. 2433 และให้นายช่างประจำราชสำนักก่อสร้างพลับพลาแบบจตุรมุขขนาดย่อมตั้งไว้บนเนินดินกลางถ้ำพระยานคร และพระราชทานนามพลับพลานี้ว่า “พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์” พร้อมกับลงพระปรมาภิไธย จ.ป.ร. ไว้ที่ผนังถ้ำ ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 7 ได้เสด็จประพาสถ้ำนี้เมื่อ พ.ศ. 2469 และได้ลงพระปรมาภิไธย ป.ป.ร. ที่ผนังถ้ำ เพื่อเป็นที่ระลึก และในสมัยรัชกาลที่ 9 ได้เสด็จประพาสถ้ำแห่งนี้ถึง 2 ครั้ง ในปี พ.ศ. 2501 และปี พ.ศ. 2524 นับว่าถ้ำแห่งนี้จะมีความงดงามที่ธรรมชาติสร้างแล้ว ยังมีความสำคัญต่อพระมหากษัตริย์ไทยอีกด้วย
เล่าเรื่องการเดินทาง
เราขอเริ่มต้นการเดินทางจากหัวหิน ซึ่งขับรถไปไม่ไกล มุ่งหน้าสู่วัดบางปู ตำบลสามร้อยยอด อำเภอสามร้อยยอด ประจวบคีรีขันธ์ ระยะทางประมาณ 50 กิโลเมตรกว่าๆ เพื่อไปนั่งเรือสู่ถ้ำพระยานคร โดยติดต่อนั่งเรือของที่ทำการอุทยานในราคาเหมาลำละ 400 บาท ทั้งไปและกลับ (นั่งได้ 6 คน) ไปลงที่หาดแหลมศาลา แต่ถ้านักท่องเที่ยว(อื่นๆ)จะนั่งขากลับเที่ยวเดียวก็ได้ ในราคาเหมา 200 บาท (มาเดี่ยว หรือมากลุ่ม แต่ไม่เกิน 6 คน) ใช้เวลาเดินทางเที่ยวละประมาณ 10 นาที
ขออธิบายเพิ่มเติมว่า นักท่องเที่ยวที่จะนั่งเรือเฉพาะขากลับนั้น เนื่องจากว่า ขาไปได้เดินขึ้นมาจากภูเขาลูกแรกที่มีระยะทางประมาณ 530 เมตร และต้องเดินขึ้นไปบนภูเขาอีกลูกเพื่อชมความงามภายในถ้ำพระยานคร ระยะทาง 430 เมตร เพราะฉนั้น ถ้าไม่อึดจริง ต้องขอนั่งเรือกลับแทบทุกคน
บ่อพระยานคร บ่อน้ำดื่ม สมัยเจ้าพระยานคร
หลังจากที่เรือพาเรามาส่งยังจุดหมาย ก่อนจะขึ้นไปชมด้านบนถ้ำนั้น พวกเราจะต้องขออนุญาต ถ่ายรูป หรือวิดีโอ กับทางอุทยานฯเสียก่อน (ทำให้ถูกต้อง) เมื่อได้รับใบอนุญาตเซ็นต์อนุมัติแล้ว ก็เริ่มเดินมุ่งหน้าไปตามเส้นทางขึ้นสู่ถ้ำกันค่ะ ก่อนจะถึงทางขึ้นถ้ำนั้น ทางด้านขวามือเราจะเห็น “บ่อพระยานคร” ซึ่งลักษณะเหมือนบ่อน้ำบาดาลธรรมดา ที่เห็นในแถบชนบททั่วไป
ด้วยความสูงชัน(สลับพื้นราบ) บันไดหินแต่ละขั้น ต้องเดินระวัง ถ้าเดินไม่ดีอาจมีลื่นได้ หลายคนถอดใจ เดินกลับทางเดิม แต่สำหรับเราแล้ว ตั้งใจแน่วแน่ จุดหมายคือความงามตามเล่าขาน เหนื่อยนักพักสักครู่(บ่อยเลยละ) ค่อยเดินต่อ บอกเลยว่า ระยะทางขึ้นเขา 430 เมตร เราใช้เวลาเดิน 1 ชั่วโมงกว่า แต่เมื่อถึงจุดหมายปลายทางแล้ว ความเหนื่อยล้า หายเป็นปลิดทิ้ง ได้เข้าไปในห้องโถงขนาดใหญ่ ความร่มรื่น ร่มเย็น และสิ่งรอบกาย ล้วนมีความหมาย แต่ในระหว่างทางเดินมีความทรงจำ มีรอยยิ้ม มีมิตรภาพ ชาวต่างชาติเตือน “ระวังลื่น” พี่น้องชาวไทยให้กำลังใจ “ใกล้แล้วครับ” “ไม่ไกลค่ะ” เป็นความสุขบนความเหนื่อย(หอบ)
ความงามที่ธรรมชาติสร้าง
น้ำตกแห้ง เป็นหินงอกหินย้อยที่ธรรมชาติสร้าง ลักษณะคล้ายน้ำตก
ลานกว้าง มองขึ้นไปด้านบนจะพบกับธรรมชาติอันงดงาม น่าพิศวง “สะพานมรณะ” ฟังดูน่ากลัวด้วยเพราะมีสัตว์น้อยใหญ่เดินข้ามแล้วตกลงมาตาย นั่นคือที่มา แต่ว่าถ้าไม่คิดอะไรมาก มันคือความงามที่ต้องหยุดมอง ถ้าผ่านเลยไปจะเสียดายไม่น้อย
ส่วนบริเวณด้านข้าง(ผนังถ้ำ)ฝีมือสรรสร้างจากนักเดินทาง(นักท่องเที่ยว) ตั้งหิน ปักไม้ค้ำยัน (เชื่อว่าจะมีความมั่นคงสืบไป?…คิดเองค่ะ) เราก็เป็นหนึ่งในผู้ร่วมสร้าง มองหากิ่งไม้สักกิ่ง ขอปักไว้ด้วยคนค่ะ (สาธุ)
โถงขนาดใหญ่ คือไฮไลท์ที่ต้องไปให้ถึง
เดินต่อจากโถงแรก (สะพานมรณะ) เข้าไปอีกห้อง ไฮไลท์ของเรา คือห้องนี้ เป็นโถงขนาดใหญ่ บริเวณตรงกลาง จะเห็น พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์ พลับพลาแบบจตุรมุข ที่สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5
ส่วนด้านลายพระหัตถ์ ในรัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 7 ที่ลงพระปรมาภิไธยย่อไว้ผนังด้านขวามือ (มองตรงจากทางเข้า) เป็นตัวหนังสือใหญ่สีขาวสะดุดตา
เดินชมความงาม พอสมควรแก่เวลา อาการเหนื่อย(หอบ)จากการขึ้นเขาเริ่มจางหาย เดินกลับลงไปได้อย่างชิวชิว (เดินลงง่าย ระวังลื่น) เราอาจจะชมไม่ครบทุกจุดสำคัญ อย่างไรก็แล้วแต่ ถ้ำพระยานครแห่งนี้รอการเยี่ยมเยือนจากนักท่องเที่ยวทุกทิศทั่วไทยและทั่วโลกอยู่นะคะ
ขากลับ เราขอแวะชิมอาหารทะเลก่อนกลับที่พัก ร้านนี้มีชื่อว่า “ยกซดซีฟู้ด” อยู่ไม่ไกลจากวัดบางปูมากนัก ร้านอยู่ซ้ายมือ หาง่าย อาหารร้านนี้อร่อยทุกอย่าง ราคาไม่แพง
จบทริปชมถ้ำพระยานคร ความงามที่ไม่อาจลืมเลือน หากมีโอกาสจะกลับไปเยี่ยมเยือนอีกครั้ง
ถ้ำพระยานคร
ที่อยู่ : อยู่ในเขตพื้นที่หมู่บ้านบางปู อำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
เวลาเปิดปิด : ทุกวัน เวลา 08.00-16.00 น.
การเดินทาง :
จากกรุงเทพฯ – วัดบางปู ใช้เวลาประมาณ 3 ชม. 38 นาที ผ่านถนนหมายเลข 35 และถนนหมายเลข 4 ระยะทาง 241 กม.
จากอำเภอหัวหิน – วัดบางปู ใช้เวลาประมาณ 57 นาที ผ่านถนนหมายเลข 4 และถนนหมายเลข 4020 ระยะทาง 51.2 กม.
จากวัดบางปู -ไปยังถ้ำพระยานคร 2 ทาง
* เดินจากหาดวัดบางปู : เดินเท้าข้ามเขาหินปูนระยะทาง 530 เมตร ไปยังหากแหลมศาลา และเดินขึ้นไปยังถ้ำพระยานครอีก 430 เมตร
* นั่งเรือจากหาดวัดบางปู : นั่งเรือไปลงที่หาดแหลมศาลา มีค่าเรือไป-กลับ(เหมา) 400 บาท นั่งได้ 6 คน (เรือจะแล่นอ้อมเขาแทนการเดินเท้า) จากนั้นต้องเดินเท้าจากหาดแหลมศาลาขึ้นเขาไปยังถ้ำพระยานครอีก 430 เมตร
* สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม : การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานประจวบคีรีขันธ์ โทร. 0 3251 3854 หรืออุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด โทร. 0 3282 1568
แผนที่จากกูเกิลแมพ :